مبحث به زبان ساده: ساده تر از زبان ویکی
پدیا پیدا نکردم پاگانی یا پگانی
به مجموعهٔ ادیان غیر ابراهیمی و یا چند خدایی دوران باستان گفته می‌شود. این
ادیان هنگام ظهور مسیحیت در اورشلیم و گسترش آن در غرب و
سرزمینهای تابع روم، بسیار شایع و متداول بوده و به‌این ترتیب رقیبی جدی و سرسخت
برای مسیحیت محسوب می‌شدند. از اینرو کلمه پاگان برای مسیحیان، هم‌معنی
کافر یا مشرک یا کسی است که از دین دور شده است.
گفته‌می‌شود (پاگانیسم (که از کلمه لاتین Paganus مشتق شده است) در واژه به معنی دین مردم روستایی می‌باشد.) توضیح این که بعد از فراگیر شدن مسیحیت در اروپا، ادیان قدیمی مانند پرستش خدایان یونانی، رومی و مصری در شهرهای اصلی برچیده شدند ولی در برخی روستاهای دور افتاده باقی ماندند. مسیحیت برخی از مراسم آیینی و مفاهیم خود را از ادیان پاگان به ارث برده است.
در قرون وسطی این ادیان به طور مخفی به حیات محدود خود ادامه دادند و اکنون نیز طرفدارانی دارند که در دوران مدرن آیینشان به نئو پاگانیسم معروف است. نئو پاگانیستها از رومانتیسیسم قرن هجدهم و نوزدهم تاثیر پذیرفته و به خدایان طبیعت معتقدند. به همین سبب با آیینهای ویکا یا جادوگری نوین و نئو درویدیسم در یک خانواده قرار می‌گیرند.
این هم تعریف سایت بهداشت معنوی در باره عرفان ها نوظور است که جای تامل دارد
مفهوم پیگانیسم یا پاگانیسم به ادیان مشرکانه و طبیعت گرایانۀ پیشا مسیحی در اروپا اشاره دارد. در بسیاری از منابع با این عنوان مورد بحث قرار نگرفته است. کتاب فرهنگ ادیان جهان. انتشارات دانشگاه ادیان مدخل کوتاهی باعنوان نوپاگانیسم دارد که سرنخ های خوبی برای تحقیق به دست میدهد. باورهای پاگانی به صورت اسطوره ها و آیین های آنها در قالب سنت های جادویی به جا مانده است. کتاب دانشنامه اساطیر جهان در فصول 7 و 8 اسطوره های آنها را باز گو کرده است. جریان شیطان گرایی کلیسای شیطان به نوعی استمرار سنت پاگانیستی در اروپاست.
بیشتر
کتاب های تاریخ ادیان تحت عنوان ادیان ابتدایی یا شمنیسم در واقع به موضوعی
پرداخته اند که پاگانیسم هم نامیده می شود. ادیان طبیعت گرایانه در آمریکا، افریقا
و اقیانوسیه به عنوان شمنیسم شناخته می شود و در اروپا نام پاگانیسم را یدک می کشد.
این هم تعریف سایت دانشگاه ادیان و مذاهب:
بلتان کلمه‌ای سِلتی به معنای «آتش بِل» (خدای سِلتی) است. بلتان جشن آتش است و آمدن تابستان و حاصلخیزی سال آینده را در آن جشن می‌گیرند. کلمه «پاگان» برای مسیحیان مترادف مشرک و کافر است، چرا که مجموعه ادیانی که پاگانی نامیده می‌شدند مقارن ظهور مسیحیت در اورشلیم و گسترش آن در غرب و سرزمینهای تابع روم، رایج و متداول بوده و رقیب جدی و سرسخت مسیحیت محسوب می‌شدند. این کلمه به معنی روستا و پاگانیسم به معنای دین مردم روستایی است. یکی از جشنهای پاگانیسم، بلتان است.
جشنهای سلتی اغلب با نیازهای جامعه در پیوند است. در هنگام بهار در آغاز تقویم زراعت، تمام افراد یک سال حاصلخیز برای خانواده و زمین‌های کشاورزی خود آرزو می‌کنند.
آقای نیما قاسمی هم معتقد به شیوع دوباره این فرهنگ یا دین تحت عنوان نئوپاگنیسم است
"نئوپاگانیسم" در غرب
کلمهء " پاگان " برای مسیحیان مترادف مشرک و کافر است. چرا که مجموعهء ادیانی که پاگانی نامیده می شدند، مقارن ظهور مسیحیت در اورشلیم و گسترش آن در غرب و سرزمینهای تابع روم، شایع و متداول بوده و رقیب جدی و سرسخت مسیحیت محسوب می شدند. البته ظاهرآ اصطلاح " پاگانی " را بعدها به کلیهء آن ادیان رقیب - و به زعم علمای مسیحی کافر کیش - اطلاق کرده اند. این کلمه از واژهء لاتینی pagus به معنی روستا مشتق شده و پاگانیسم به معنای دین مردم روستایی می باشد.(۱) بعدها که مسیحیت فراگیر شد و فرقه های سلتی، گنوسی، الئوسی، میترایی(مهرپرستی)، نوافلاتونی و آیین های پرستش باکوس، ژوپیتر، ایزیس و دیگر خدایان رومی، یونانی و مصری ممنوع اعلام گردید، بازمانده و بقایای اعتقاد به آن فرقه ها و مناسک آیینی آنها، تنها در نقاط دور افتادهء امپراطوری روم ، خصوصآ در روستاها و دهکده ها باقی ماند. و از این جهت مجموعهء این عقاید دینی پیشامسیحی را پاگانیسم نام نهادند.
بر اساس آنچه که از تاریخ به ما
رسیده است، آیینها و جشنهای پاگانی شامل آیین های تغییر فصول و بزرگداشت طبیعت،
آیین های گذار ( تشرف ) و آیین های جادویی و قربانی به درگاه ایزدان و ایزد بانوان
بوده است. جشنهای آنها غالبآ توام با وجد و جذبه ecstacy و
رقصهای دسته جمعی و موسیقی بوده که گاه در برخی موارد به عیاشی های جنسی و بی بند
و باری کشیده می شده است. Tacey می
نویسد: در ادیان پیشامسیحی واقعیت یکی است. روح در همهء اشیاء و اجزاء جهان طبیعی
نفوذ کرده است.(animism) و
هر چیزی با سرنوشت و تقدیرش محدود گشته است. هستی متفرد بشری همیشه می تواند با شبکهء
روحی روابط نامحدود هماهنگ شود و کاری را که می بایست انجام دهد.(۲)
اعتقاد به جادو و تآثیر آن از
اینجا بر می خیزد.
اما همانطور که گفته شد با رسمیت
یافتن مسیحیت عمر این ادیان نیز به پایان رسید. پلوتارک، مورخ
روم باستان، که خود شیفتهء خدایان المپی یونان بود، در عصری زندگی می کرد که
اعتقاد به آن خدایان رو به افول بود و بسیاری از کاهنان قدیمی یونان سکوت پیشه
کرده بودند. او بر اساس محاسباتی استدلال کرده بود که عمر برخی ایزدان daemons یونانی
که در ماه زندگی می کنند، ۹۷۲۰ سال است و در نتیجه برخی از آنها می بایست تا به حال
مرده باشند. وی در اثبات این مدعا داستانی را ذکر می کند که ملاحان یک کشتی در
دریا ندایی آسمانی می شنوند که می گوید پان خدای عظمی مرده است و چون این قضیه -
بر حسب نقل پلوتارک - همزمان با حیات عیسی مسیح رخ می دهد، بسیار به مذاق آباء
کلیسا خوش آمد و آن را نشانهء آغاز عصری جدید تلقی کردند.(۳)
به این ترتیب در تمام طول قرون
وسطی ادیان پاگانی در حاشیه قرار گرفتند و تقریبآ فراموش شدند. اما با ظهور موج
جدید معنویت خواهی در غرب گویا قرار است چشمان بشر هر آنچه را که عقلانیت دوران مدرن
به شدت سرکوب کرده و نادیده گرفته است دوباره شاهد باشد. امروز از نئوپاگانیسم صحبت
می شود. نئوپاگانیسم به اعتقاد برخی یکی از چهار جریان عمدهء فعال در عصر جدید است.
برخی نمی پذیرند که نئوپاگانیسم ذیل عنوان عصر جدید قابل بررسی باشد. و دلیل این
امر را تفاوت های آشکار این گروه ها با دیگر گروه های عصر جدیدی عنوان می کنند که
باعث می شود به آنها به عنوان سنتی متفاوت و جدا نگاه کنیم. حتی این سوال نیز مطرح
است که آیا فرقه های نئوپاگانی امروز، صرفآ احیاء پاگانیسم دوران باستان است و یا
همزمان با تجدید حیات، رنگ زمان خود و مقتضیات این عصر را نیز دارا می باشند.ظاهرآ
گزینهء اخیر به واقعیت نزدیک تر است. مشهورترین این گروه ها عبارتند از: سلتی Celtic، دیریودیک Drudic ، مصری،
هرمسی، ویکایی Wiccan و نوردیک Nurdic.
مبانی این فرقه های نوظهور کاملآ
با مبانی ادیان سه گانهء توحیدی متفاوت است. به طور مثال یکی از سازمان های ویکایی
در برابر این پرسش که آیا شما شیطان یا نیروهای اهریمنی را می پرستید؟، پاسخ می
دهد که شر و پلیدی مفاهیمی مسیحی است و در چارچوب اعتقادی ویکا چنین مفاهیم مطلقی
وجود ندارند و هر نیروی فوق طبیعی می تواند به فراخور شر و هم خیر باشد. به طور
کلی گروههای نئوپاگانی جزمی اندیش dogmatic نیستند
و گاه گروه های مختلفی از آنها برای تقویت یکدیگر و تبلیغ بیشتر با هم متحد می
شوند. یک سازمان نئوپاگانی که خود را مبلغ پاگانیسم هلنی(یونانی) معرفی می کند،
توضیح می دهد که هر چند ما خدایان المپی همچون دیمیتر، پرسه فونه، آتنا و زئوس را
می پرستیم اما در بین ما پرستندگان برخی خدایان مصری و ایزدان پیشاهلنی حوزهء
مدیترانه نیز وجود دارند. این سازمان متون همر و نمایشنامه نویسان یونان باستان را
به مثابهء متون مقدس خود معرفی می کند.
در این خصوص مجال تحقیق بسیار است
و اینجانب امیدوارم در آینده بتوانم اطلاعات بیشتری در مورد فرقه های نئوپاگانی
خصوصآ ویکایی ارائه دهم. مطالبی که در بخش مقاله و گزارش این سایت ارائه می شود،
بیشتر در جهت معرفی اجمالی حوزه های دست نخورده و بکر تحقیق می باشد و کار جدی تر
و مفصل تر به جای دیگری موکول می گردد.
پی نوشت ها:
۱-تاریخ جادوگری،
ایرج گلسرخی، نشر علم، ص۱۷۰
۲-(Jung
and Newage-chapter I-(one world ;magical connections
3-خدایان و آدمیان، هنری بمفورد
پارکز، محمد بقایی(ماکان)، نشر قصیده، ص۳۷۷
مطالعه بیشتر:
دکتر عباسی/نقد سریال فرشتگان در آمریکا یا Angeles In American
نگاهی به سریال سوپرنچرال (Supernatural)
Pagan
Spirituality: A Guide to Personal Transformation by River Higginbotham and
Joyce Higginbotham (Jan 8, 2006)
Paganism: An Introduction to Earth- Centered Religions by River Higginbotham
and Joyce Higginbotham (Jul 8, 2002)
Paganism: A Very Short Introduction by Owen Davies (May 26, 2011)
The Religion of the Ancient Celts by J. A. Macculloch (Apr 24, 2012)
منابع:
۱-تاریخ جادوگری،
ایرج گلسرخی، نشر علم، ص۱۷۰
۲-(Jung
and Newage-chapter I-(one world ;magical connections
3-خدایان و آدمیان، هنری بمفورد
پارکز، محمد بقایی(ماکان)، نشر قصیده، ص۳۷۷
http://www.behdashtemanavi.com
http://andisheh-man.mihanblog.com
یعنی آدم متاسف میشه منبع خوندنش رو بخواد بزاره منابع فارسی تو خود سایت های خارجی که آیین پاگان رو تشریح کردن و توصیح دادن یکجا اسم از کفر و کافر نبرده اونوقت تو منابع فارسی و ویکیپدیا فارسی فقط حاشیه و فوکوس رو شرک و بت پرستی واقعا از این همه فقر ترجمه و ... آدم متاسف میشه
با اینکه مطمئنم نظرم یا سابمییت نمیشه یا پاک میشه نمیدونم چرا وقت گذاشتم و نوشتم